Mô hình chính quyền cấp cơ sở ở Hà Nội, TP.HCM nên thế nào Tuổi Trẻ Online

Đăng ngày:

Sau khi sáp nhập Hà Tây vào TP Hà Nội đến nay phát triển kinh tế bền vững. Trong ảnh: một góc TP Hà Nội - Ảnh: NAM TRẦN

Tại kết luận 127, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã; thực hiện mô hình địa phương hai cấp bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Đề xuất mô hình ở nội đô

Một vấn đề được đặt ra là nên tổ chức chính quyền cơ sở ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương như Hà Nội, TP.HCM thế nào cho phù hợp khi bỏ cấp huyện?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, PGS.TS Tô Văn Hòa - phó hiệu trưởng Trường ĐH Luật Hà Nội - cho rằng với các thành phố trực thuộc trung ương như Hà Nội, TP.HCM nên tổ chức cấp chính quyền cơ sở gồm thành phố, thị xã, nội đô.

Trong đó nội đô, theo đề xuất của ông Hòa, là đơn vị hành chính cơ sở mới, bao gồm khu vực đô thị lõi, thủ phủ của thành phố trực thuộc trung ương, bao gồm các quận nội thành hiện nay. Ông lấy ví dụ như nội đô của Hà Nội gồm 6 quận, nội đô của TP.HCM gồm 16 quận và nội đô Hải Phòng gồm 6 quận...

Ông Hòa cũng nhấn mạnh theo phương án này thì nội đô của các thành phố trực thuộc trung ương là chính quyền địa phương hoàn chỉnh chứ không phải cấp chính quyền địa phương. Đồng thời, phía dưới nội đô sẽ không tổ chức các phường như hiện nay.

PGS Hòa cũng chỉ rõ ở dưới đơn vị hành chính cơ sở như nội đô có thể phân chia thành những địa bàn lãnh thổ nhỏ hơn nhưng đó không phải đơn vị hành chính mà chỉ là các địa bàn quản lý hành chính. Ở đó không thành lập chính quyền địa phương mà chỉ có các bộ phận hoặc cơ sở của các cơ quan hành chính cấp trên thực hiện công tác quản lý hành chính trên địa bàn.

Tương tự vậy, với đơn vị hành chính cơ sở ở dưới các tỉnh, ông Hòa đề xuất sẽ gồm xã, thành phố, thị xã ở tỉnh.

Đề xuất tổ chức lại UBND các xã, phường của TP.HCM

PGS.TS Võ Trí Hảo - trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam - cho rằng trong kết luận 127, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu xác định rõ các mô hình chính quyền địa phương cấp xã đối với khu vực đô thị, nông thôn, miền núi, đồng bằng, hải đảo, quy mô dân số, diện tích, lịch sử, văn hóa, các vấn đề về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, dân tộc, tôn giáo...

Cùng với đó, xây dựng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, định biên của chính quyền địa phương cấp xã. Đồng thời làm rõ mối quan hệ công tác giữa các cấp chính quyền địa phương và mối quan hệ công tác theo ngành dọc từ trung ương đến cấp xã .

Theo ông Hảo, như vậy thời gian tới chính quyền ở địa phương sẽ được nghiên cứu tổ chức theo hai cấp gồm cấp tỉnh và cấp cơ sở .

Tuy nhiên tổ chức mô hình chính quyền cấp cơ sở như thế nào phải căn cứ vào những đặc thù đô thị, nông thôn hay các yếu tố khác. Có nghĩa chính quyền cấp cơ sở này không hiểu cứng nhắc như cấp xã hiện nay mà có thể tổ chức theo cách tổ chức các quận, thành phố trong thành phố... như hiện nay.

Nói thêm về đặc thù của TP.HCM, ông Hảo cho rằng TP.HCM hiện có TP Thủ Đức, 16 quận và 5 huyện. Hầu hết các đơn vị này đã và đang đô thị hóa, chỉ một vài huyện vùng ven còn yếu tố nông thôn.

TIN LIÊN QUAN

Bỏ cấp huyện: Đề xuất cấp cơ sở gồm xã, thành phố, thị xã, nội đô ở thành phố

Hướng dẫn mới về tên gọi, sắp xếp các sở, cơ quan cấp huyện khi tinh gọn bộ máy

Với đặc trưng tổ chức không gian hiện nay, khoảng cách di chuyển từ các khu vực dân cư đến hầu hết UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức rất gần. Cùng với đó vai trò nắm bắt tâm tư, tình cảm và các hoạt động của dân chúng của cán bộ phường không khác cán bộ quận .

Chính vì vậy mô hình chính quyền cấp cơ sở tại TP.HCM nên nghiên cứu tổ chức cấp cơ sở trên cơ sở giữ lại bộ khung của 22 UBND cấp huyện gồm 16 quận, 5 huyện và TP Thủ Đức và tổ chức lại các UBND xã hiện nay thành đơn vị khu vực thuộc chính quyền địa phương ở cấp xã mới .

Đối với những khu vực có diện tích, quy mô dân số lớn như TP Thủ Đức và 5 huyện vùng ven, có thể bố trí số lượng đơn vị khu vực nhiều hơn các đơn vị khác.

Số lượng các đơn vị này được bố trí phụ thuộc vào diện tích, quy mô của từng khu vực. Riêng các cơ quan chuyên môn, tổ chức đoàn thể, đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc 22 đơn vị chính quyền cấp xã mới có thể giữ như bộ khung cơ quan của chính quyền cấp huyện như hiện nay.

Đảm bảo hai cấp chính quyềnTheo PGS.TS Võ Trí Hảo, cách tổ chức như trên bản chất vẫn đảm bảo hai cấp chính quyền. Dù vậy so với bỏ UBND cấp huyện , cách bỏ UBND cấp xã sẽ giúp giảm bớt các điểm đặt trụ sở cũng như số biên chế cán bộ, công chức.Lấy ví dụ ở TP Thủ Đức, nếu tổ chức như bộ khung UBND TP Thủ Đức như hiện nay chỉ có 1 chủ tịch, 4 phó chủ tịch và dưới các khu vực sẽ là những trưởng đơn vị khu vực trực thuộc UBND TP Thủ Đức. Trong khi nếu giữ 36 phường sẽ phải có đến 36 chủ tịch và 72 phó chủ tịch.

Thống nhất mô hình chính quyền hai cấp, Thủ tướng nêu tiêu chí sáp nhập các tỉnhThường vụ Đảng ủy Chính phủ thống nhất mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đó là cấp tỉnh và cấp cơ sở.

20 Tin Tức Mới Nhất